جاذبه های گردشگری مشگین شهر

مشگین شهر یکی از شهرهای استان اردبیل در ایران است. مشکین شهر در دامنه های کوه سبلان قرار دارد. مشکین شهر با مرکز استان حدود ۹۰ کیلومتر فاصله دارد. و از شهر اهر ۶۸ کیلومتر فاصله دارد. و در ارتفاع ۱۴۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد.

آب و هوای مشگین شهر دارای چهار اقلیم مدیترانه‌ای گرم و خشک، مدیترانه‌ای معتدل، استپی سرد و کوهستانی سرد است. طول ماه‌های خشک و نیمه‌خشک و یخبندان آن پنج ماه است، و با داشتن تابستان های بسیار خنک و دلچسب، گردشگران بسیاری را از سراسر ایران مجذوب خود می نماید. میزان بارندگی سالانه آن به طور متوسط ۳۰۰ میلی‌متر است. باران، برف و مه در خیلی از مواقع سال مشگین شهر را در بر می گیرد. و حال و هوای زیبا و عاشقانه ای را به آن می بخشد.

مشگین شهر از شمال شرق و شرق به کشور جمهوری آذربایجان ، از شمال غرب به دشت مغان ، از جنوب شرق به شهرستان اردبیل ، از جنوب غرب به شهرستان سراب و از غرب به شهرستانهای اهر و تبریز محدود است.

بر اساس آمار کلی تا سال ۱۳۹۲ در شهرستان مشگین شهر بیش از ۶۰۰ اثر یادمانی و تاریخی به ثبت رسیده است.
در شهرستان مشگین شهر هنرهای دستی دارای قدمت و اصالت قابل توجهی بوده است. بیشتر صنایع دستی منطقه را بافته های داری تشکیل می دهند که از مهمترین این صنایع می توان به قالی بافی، گلیم بافی و جاجیم بافی اشاره نمود. علاوه بر این بافته ها، سفالگری نیز از صنایع دستی این شهرستان محسوب می شود.

در قدیم مشگین شهر را میمند، وراوی، و خیاو می نامیدند. در سال ۱۰۶۴ میلادی بعد از حمله سلطان آلپ ارسلان به گرجستان و تسلیم شدن حاکم آنجا، بعضی امرای گرجستانی اسیر و سپس مسلمان شدند. یکی از این امرا بیشکین بود که سلطان آلپ ارسلان این شهر را به وی بخشید و بعد از آن به نام وی خوانده شد. این نام بعدها توسط مردم محل به صورت میشگین تلفظ شد. در دوره حکومت رضاشاه، در سال ۱۳۱۶ خورشیدی، به فرمان وی نام خیاو به مشگین شهر تغییر یافت.

ریزآبه ها و چشمه های سبلان (ساوالان) به سوی مشگین شهر می آیند و این منطقه سفره های زیرزمینی خوبی دارد. واژه خیاو در زبان های ایرانی حالت محل پرآب و پردرخت و محل گذر از میان آب و درخت را تداعی می کند. مهمترین رودخانه مشگین شهر قره سو نام دارد. که پس از پیچ و خم های بسیار زیاد از باغ ها و مزارع، نهایتا به رود ارس پیوسته و به دریای خزر می ریزد.

در پیرامون مشگین شهر سنگ نبشته ای منسوب به شاپور دوم ساسانی وجود دارد. سنگ نبشته مشگین شهر در ۱۵۰ متری غرب کهنه قلعه در کمرکش ارتفاع غربی دره نوروز یاماجی در درون باغ نوروز قرار دارد. این سنگ نبشته امروزه به خاطر ویرانگری گنج جویان تقریباً از میان رفته است ولی نوشته های آن بررسی و ترجمه شده است. مضمون این نوشته در مورد فرمان و تاریخ ساخت کهنه قلعه است که به فرمان نرسه هرمزد نوشته شده است. سکه های به دست آمده از منطقه، متعلق به چند دوره تاریخی و بیشتر مربوط به زمان اتابکان آذربایجان است.

یکی از اولاد شیخ صفی شیخ حیدر حاکم و والی منطقه مشگین و برزند مغان در یکی از دره ها به دست مردی به اسم شیروان شاه قره باغی کشته شد.

در زمان ناصرالدین شاه، حاکمی به نام حسنعلی خان وارد مشگین شهر شد و به شرارت ها پایان داد. با آغاز مبارزات مردم در راه کسب مشروطیت، روسیه تزاری هرج و مرج طایفه های شاهسون را به صلاح و صرفه خود ندید و به درخواست حکومت استبدادی وقت، در صدد سرکوب طایفه های شاهسون برآمد. چهار لشکر روسی از چهار طرف به سوی خیاو حرکت کردند. ژنرال مدداوف از اردبیل و دالماچوف از تبریز، طوایف شاهسون را محاصره و پس از زد و خوردها و مقاومت شدید، آن ها را وادار به تسلیم کردند. سپس همه دارایی شاهسون ها تقسیم شد.